استانبول، شهری با تاریخ هزاران ساله، پل ارتباطی میان شرق و غرب است. این شهر، با ترکیب فرهنگهای گوناگون، آداب و رسوم خاصی در زندگی روزمره دارد که برای بسیاری از گردشگران و مهاجران جذاب و در عین حال گاهی متفاوت و شگفتانگیز است.
مهماننوازی؛ بخشی جداییناپذیر از فرهنگ
مردم استانبول، مانند بیشتر مردم ترکیه، بسیار مهماننواز هستند. اگر با یک ترک در محله یا مغازهای ارتباط بگیرید، به احتمال زیاد از شما با چای یا قهوهی ترک پذیرایی خواهد شد. در بسیاری از مغازهها، حتی برای خریدهای کوچک، چای تعارف میشود. این رفتار نشانهای از احترام و صمیمیت است و رد کردن آن ممکن است بیادبی تلقی شود.
سلام کردن و احترام به بزرگترها
در فرهنگ استانبولی، سلام کردن اهمیت زیادی دارد. مردم هنگام ورود به مغازه، آسانسور یا جمعهای کوچک، معمولاً با گفتن «Merhaba» یا «Selamün aleyküm» وارد میشوند. احترام به بزرگترها نیز بسیار رایج است. افراد جوانتر معمولاً هنگام دیدار با بزرگترها دست آنها را میبوسند و به پیشانی خود میزنند؛ مخصوصاً در مناسبتهایی مثل عید فطر و قربان.
پوشش و ظاهر
اگرچه استانبول شهری مدرن است، اما در برخی مناطق آن هنوز پوشش سنتی یا محافظهکارانهتر رایج است. مردم استانبول به ظاهر خود اهمیت زیادی میدهند، بهویژه در مراکز خرید، کافهها و رستورانها. حتی برای قرارهای غیررسمی، لباس مرتب و آراسته نشانهی احترام به خود و دیگران است.
فرهنگ چای و قهوه
چای ترکی بخش جداییناپذیر از زندگی روزمره مردم استانبول است. چای تقریباً در همهجا و همهزمان نوشیده میشود؛ چه در خانه، چه در اداره یا حتی در پارکها. همچنین قهوهی ترک که با کف غلیظ و طعم خاصی سرو میشود، معمولاً بعد از غذا یا در مهمانیها نوشیده میشود. گفتوگوهای روزمره اغلب با چای و قهوه همراه است.
تعامل در مکانهای عمومی
در حمل و نقل عمومی مثل مترو، تراموا و اتوبوس، مردم معمولاً جا را برای افراد مسن، زنان باردار و کودکان خالی میکنند. در صفها نیز نظم و نوبت رعایت میشود، هرچند گاهی در ساعتهای شلوغ ممکن است بینظمی دیده شود. مردم استانبول نسبت به همشهریان خود احساس تعلق دارند و معمولاً در موقعیتهای اضطراری، مثل باران یا تصادف، به هم کمک میکنند.
نماز و آداب دینی
با اینکه بسیاری از ساکنان استانبول سبک زندگی مدرن دارند، اما صدای اذان از مساجد هنوز بخشی از ریتم روزانه شهر است. در برخی مناطق، بهویژه در بخش آسیایی یا مناطق سنتیتر، مشاهده میشود که مردم برای نماز به مسجد میروند یا در محل کار، فرصتی برای نماز فراهم میشود.
آشنایی با این آداب و رسوم، نهتنها باعث میشود راحتتر با مردم استانبول ارتباط بگیرید، بلکه تجربهای عمیقتر و انسانیتر از سفر یا زندگی در این شهر به دست خواهید آورد.